یلدا شب زایش قصه‌هایی بلند
تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۶۵۴۰۵
«یلدا یکی از این آیین‌های ایرانی است که می‌توان قدمت آن را در ادبیات مکتوب و شفاهی کهن فارسی مشاهده کرد. جدای از مراسمی که به مناسبت این شب در بین ایرانیان رواج دارد، معنایی ادبی است که نویسندگان و شاعران ایرانی از دل این مراسم در اشعار و نوشته‌های خود ثبت کرده‌اند.»
به گزارش خبرنگار ایمنا، طی یادداشتی که الهه رضایی، مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی قلمستان سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده، آمده است:
«فرهنگ ایرانی از هزاران سال پیش آمیخته با آئین‌ها و آداب‌ورسوم جداناشدنی از این سرزمین است که اگر به دنبال کنکاش قدمت آن و یا اسطوره‌ها و کهن الگوهایی که در پسِ این آئین‌ها نهفته است برویم، روبروی خود فرهنگی غنی و سرشار از زیبایی را مشاهده می‌کنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یلدا یکی از این آئین‌های ایرانی است که می‌توان قدمت آن را در ادبیات مکتوب و شفاهی کهن فارسی مشاهده کرد. جدای از مراسمی که به مناسبت این شب در بین ایرانیان رواج دارد، معنایی ادبی است که نویسندگان و شاعران ایرانی از دل این مراسم در اشعار و نوشته‌های خود ثبت کرده‌اند.
یلدا در ادبیات فارسی در معنای مجازی «بلند و تاریک» به‌کاررفته است و درجاهایی زلف یار و شب هجران را ازلحاظ درازی و تاریکی به آن تشبیه کرده‌اند.
اگر در بین اشعار شاعران جستجو کنیم، قدمت استفاده از کلمه یلدا به قرن چهارم و اشعار عنصری می‌رسد که می‌گوید: چون حلقه‌ربایند به نیزه تو به نیزه
خال از رخ زنگی بربایی شب یلدا
و بعد از عنصری، شاعرانی مانند ناصرخسرو، حافظ، سعدی، عبید زاکانی، قاآنی، خواجوی کرمانی، صائب تبریزی، معزی نیشابوری، فروغی بسطامی، وحشی بافقی و همین‌طور شاعران معاصر از این کلمه و معانی آن در اشعارشان بهره‌های زیادی گرفته‌اند.
جدای شاعران، داستان‌هایی که از شب یلدا یا شب چله در ادبیات عامیانه و فولکلور ایران ثبت‌شده بسیار زیاد است. این داستان‌ها در شهرهای مختلف ایران، به شکلی متفاوتی بیان می‌شود و مسلماً بر اساس این باورها و داستان‌های متفاوت، رسوم مختلفی هم‌شکل گرفته است.
برای مثال در کهگیلویه و به ویر احمد، اعضای خانواده دورهم جمع می‌شوند و بزرگ خانواده برایشان متیل می‌گوید. متیل داستانی افسانه‌ای و طولانی است که نسل به نسل و به‌طور شفاهی از گذشتگان به ارث رسیده است. در گیلان، اعضای خانواده دورهم جمع می‌شوند و فال پوست هندوانه می‌گیرند. در فارس، با رسمی خاص، فال کلوک می‌گیرند. کلوک، یک کوزه بزرگ با دهانه‌گشاد است که مردم فارس رسم دارند که در این کوزه نشانه خاصی بیندازند و بعد بر اساس این نشانه‌ها فالی از حافظ خوانده می‌شود. در اصفهان نیز با پهن کردن سفرهای که به نام سفره شب چله معروف است و جمع شدن اعضای فامیل به دور این سفره و خواندن اشعار حافظ، این شب بلند طی می‌شود و اگر کنکاش کنیم برای هر شهری، آداب‌ورسوم و سنتی برای شب یلدا وجود دارد.
با توجه به این فرهنگ غنی و آداب‌ورسوم متفاوتی که باکمی جستجو می‌توانیم آن‌ها را بیابیم، چه‌بهتر است که نویسندگان و شاعران جوان از این فرصت و این آداب‌ورسوم استفاده کنند و از دل این آئین ماندنی ایران، خلق اثر کنند. همان‌طور که قدمای ما از این آئین در به وجود آوردن مضامینی مختلف و ماندنی بهره گرفته‌اند، نویسندگان جوان و خوش‌ذوق ایرانی هم می‌توانند از دل این آئین، قصه‌هایی خلق کنند که ماندنی باشد. و این اشعار و قصه‌ها و داستان‌ها نه‌تنها می‌تواند در ادبیات فارسی بماند، بلکه می‌تواند ترجمه شود و این آداب‌ورسوم در قالب اشعار و داستان‌های معاصر به ادبیات کشورهای دیگر نیز راه یابد.
آئین‌های هر کشوری نشانه‌ی فرهنگ آن کشور است و ترویج این فرهنگ بیشتر بر عهده‌ی نویسندگانی است که این آئین‌ها را بتوانند در قالب‌های مختلف دربیاورند و برای آیندگان به‌جا بگذارند و مراسم شب یلدا یکی از بلندترین و مهم‌ترین آئین‌های ایرانی است برای زایش بلندترین داستان‌ها و اشعار ایرانی.»
کد خبر 628209منبع: ایمنا
کلیدواژه: شب یلدا آداب و رسوم شب یلدا یلدا قصه های شب یلدا فال حافظ شب یلدا دورهمی های شب یلدا الهه رضایی مرکز آفرینش های ادبی قلمستان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق آداب ورسوم داستان ها آئین ها شب یلدا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۶۵۴۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کودکان با شعر زندگی موفق‌تری خواهند داشت
به گزارش خبرگزاری مهر، امیراسماعیل آذر نویسنده، پژوهشگر و استاد زبان و ادبیات فارسی میهمان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود و با حامد علامتی مدیرعامل کانون برای طراحی و اجرای برنامه‌های ترویج شعرخوانی و مشاعره در بین کودکان و نوجوانان گفتگو کرد.
امیراسماعیل آذر مجری برنامه‌های مشاعره محور صدا و سیما در این نشست به دعوت علامتی برای همکاری در حوزه پرورش استعدادهای ادبی و شعری کودکان و نوجوانان ایرانی و ترویج فرهنگ و زبان فارسی در بین بچه‌ها پاسخ مثبت گفت و برای همکاری در این زمینه اعلام آمادگی کرد.
این شاعر و مترجم دیروز شنبه ۸ اردیبهشت و در جمع مدیران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به اهمیت شعر و ادبیات در تربیت کودکان گفت: اگر شعر در وجود کودکان متمکن و جایگزین شود و بچه‌ها با این مفاهیم آشنا شوند آن‌ها در زندگی آینده انسان‌های موفق‌تری خواهند شد. نتیجه یک بررسی گذرا نشان داد که این کودکان در زندگی خود انسان‌های آرام و دور از خشونت بودند و آنان محصول شعرها هستند.
اسماعیل آذر ضمن اظهار خوشحالی از حضور در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به‌عنوان یک مجموعه ریشه‌دار گفت: من یک معلم هستم و در دانشگاه تدریس می‌کنم اما در همه این سال‌ها کانون همیشه یکی از محورهای ذهن من بوده و هر مجموعه‌ای که پشتوانه نداشته باشد محکوم به فناست اما پشتوانه کانون اندیشمندان و شخصیت‌های بزرگی هستند که سبب رشد این مجموعه شده‌اند و اکنون ما زیر سایه آن‌ها نشسته‌ایم و حرف می‌زنیم.
وی با اشاره به تاریخ کهن قصه و قصه‌گویی در ایران گفت: در برخی از دوره‌های تاریخی و از زمان صفویه، قصه‌گویی به یک منصب تبدیل شد و در دوران قاجاریه هم ناصرالدین شاه، «قصه‌گو» یی ویژه داشته و فخرالدوله دختر او این قصه‌ها را می‌شنیده و می‌نوشته است.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: آن‌چه امروز رایج است شعر است که در ایران پشتوانه دارد و در ضمیر ایرانیان نهفته است و همه ما با شعر بزرگ شده‌ایم. در حال حاضر هم با حرکت‌هایی که در حوزه ترویج مشاعره راه انداخته‌ایم خوشبختانه تعداد کودکان و نوجوانان علاقه‌مند به شعر افزایش قابل توجهی داشته است. بچه‌ها دوست دارند شنیده شوند.
اسماعیل آذر گفت: من کانون پرورش فکری را دوست دارم و معتقدم از آموزش و پرورش و صدا و سیما هم می‌تواند مهم‌تر باشد چرا که این مجموعه می‌تواند انسان بسازد در حال حاضر بسیاری از شعرهای بچه‌ها محصول ذوق آن‌هاست نه دانش و تجربه‌های نو آنان، به همین دلیل باید بچه‌ها را با شاعران قدیمی آشنا کنیم.
پیشنهاد این نویسنده و مترجم، راه‌اندازی جریان مشاعره در مراکز کانون سراسر کشور با استفاده از فناوری‌های جدید و فضای مجازی بود و او اعلام آمادگی کرد تا مربیان کانون در زمینه آموزش شعر به بچه‌ها تحت آموزش قرار بگیرند و شعرهای بسیار ساده و قابل فهم برای کودکان جمع‌آوری و منتشر شود.
برای نسل جدید باید از ابزار هنر و ادبیات مانند شعر، داستان و قصه‌گویی استفاده کنیم
در ادامه حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سخنانی از اسماعیل آذر به‌عنوان یکی از قله‌های مسلّم ادبیات و شعر نام برد و گفت: ما به دنبال این هستیم که از تجربه‌های ایشان استفاده کنیم و درخواست می‌کنیم در ساخت برنامه‌هایی برای کودکان در حوزه شعر و شعرخوانی به ما کمک کنند.
وی افزود: برنامه ترویج شعرخوانی و مشاعره با سه سیاست محوری سال ۱۴۰۳ یعنی مرکز محوری، مخاطب محوری و نوجوان محوری کاملاً مطابقت دارد.
مدیرعامل کانون پرورش فکری با بیان این که کانون قصد ندارد گرفتار روزمرگی شود، گفت: قصد داریم در این حوزه کارهای ماندگاری را که شمولیت داشته باشد از خود به یادگار بگذاریم. برای نسل جدید باید از ابزار هنر و ادبیات مانند شعر، داستان و قصه‌گویی استفاده کنیم و البته ابزار رسانه که بسیار مهم است.
وی اهمیت ایجاد یک پیوست رسانه‌ای برای تمامی برنامه‌های فرهنگی و هنری را یادآور شد و گفت: کودکان و نوجوانان امروز غرق در گوشی هستند و ما باید از ظرفیت رسانه‌ها به‌ویژه رسانه ملی و فضای مجازی برای ترویج ادبیات استفاده کنیم.
علامتی با تاکید دوباره بر اینکه احیا کانون و بازگرداندن آن به دوران درخشان دهه ۶۰ و ۷۰ شمسی گفت: این امر تصمیمی راهبردی است و قصد داریم هر کار خوبی که انجام شده است ادامه دهیم و تقویت کنیم و اگر می‌بینیم کاری مناسب زمان فعلی نیست، حتماً تغییر خواهیم داد.
اعضا کانون پرورش فکری گنجینه همیشه درخشان عرصه هنر و ادبیات هستند
در ادامه محمدرضا کریمی‌صارمی معاون تولید کانون پرورش فکری گفت: اعضای کانون پرورش فکری به عنوان گنجینه‌ای هستند که همیشه در رویدادهای هنری و ادبی و سینمایی کشور درخشیده‌اند.
در ادامه سمیه‌سادات ابراهیمی مدیرکل حوزه مدیرعامل، روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری گفت: سیاست کانون گسترش زبان و ادبیات فارسی با بهره‌گیری از خلاقیت و نوآوری است و ما در این زمینه از طراحی برنامه‌های ترکیبی برای کشف استعدادهای نوجوانان در قالب‌های مختلف استقبال می‌کنیم.
در ادامه محمدحسین علی‌مددی دستیار رسانه‌ای مدیرعامل کانون پرورش فکری از حضور اسماعیل آذر در کانون استقبال کرد و گفت: با حضور شما و از راه طراحی برنامه‌های تلویزیونی و بهره‌گیری از قالب‌ها و طرح‌های گوناگون و جذاب، نشر کتاب و… می‌توانیم به گسترش زبان و ادبیات فارسی کمک کنیم.
در ادامه مجتبی حاذق مدیر آفرینش‌های ادبی و هنری کانون پرورش فکری گفت: طرح‌های در دست اجرا این مجموعه مانند کارگاه‌های خوانش متن، یا پروژه استعدادیابی نوجوانان در قالب باشگاه ادبی قاف را ظرفیت‌های مناسبی برای اجرای برنامه مشاعره است.
در ادامه عباس محمددینی مدیرکل نظارت بر انتشارات اظهار امیدواری کرد از دیدگاه‌ها و مشورت‌های اسماعیل آذر برای ایجاد بانک ایده انتشارات و نشر کتاب‌هایی جذاب و موردپسند کودکان و نوجوانان در حوزه اساطیر و ادبیات کهن در کانون بتوانیم استفاده کنیم.
در ادامه مجتبی دانشور مدیرکل نظارت بر چاپ و توزیع محصولات کانون از ارائه بیش از یک هزار عنوان کتاب در سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران توسط کانون پرورش فکری خبر داد و گفت: امسال در نمایشگاه ۶ تا ۸ عنوان کتاب شعر نوجوان هم رونمایی می‌شود. سیاست کانون اکنون تجاری‌سازی محصولات و توزیع آن در همه فروشگاه‌ها و کتاب‌فروشی‌های غیر کانون بوده است. مطمئن هستم با حضور آقای آذر انتشار این کتاب‌ها وضعیت بهتری پیدا می‌کند.
در پایان این نشست اسماعیل آذر با همراهی مدیرعامل کانون پرورش فکری از کتاب‌خانه مرجع کانون بازدید کرد و به عضویت افتخاری این کتاب‌خانه درآمد.
کد خبر 6091114
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است